ΒΙΟΓΡΑΦΙΑ

Θεόφραστος Γέρου (Αγιάσος 1916 – Αθήνα 1996)

«Μία από τις σημαντικότερες εκπαιδευτικές προσωπικότητες που έβγαλε η Λέσβος, με πανελλήνια ακτινοβολία και μεγάλη συμβολή στα εκπαιδευτικά πράγματα της μεταδικτατορικής Ελλάδας. Τελείωσε το Δημοτικό σχολείο και Ημιγυμνάσιο της γενέτειράς του και συνέχισε τις σπουδές του στο Γυμνάσιο Μυτιλήνης. Το 1931, και ενώ ήταν μαθητής της Δ΄ Γυμνασίου, άρχισε τη λειτουργία του το πεντατάξιο Διδασκαλείο Μυτιλήνης με Διευθυντή τον Ευάγγελο Παπανούτσο. Η φοίτησή του σ’ αυτό και η επαφή του με τον μεγάλο παιδαγωγό τον έφερε σε επαφή με τα μεγάλα παιδαγωγικά ρεύματα και τον οδήγησε σε καινούργιους δρόμους και αναζητήσεις.

Το 1937 στρατεύεται, ακολουθεί η Κατοχή και ο εμφύλιος, μία δύσκολη περίοδος που άφησε ανεξίτηλα σημάδια και ανέκοψε τη δημιουργική πορεία του. Η συμμετοχή του στο Ε.Α.Μ. δημιούργησε πρόσθετα εμπόδια στην προσπάθειά του να συνεχίσει τις σπουδές του στο εξωτερικό.

Το 1952 παίρνει μέρος στον πρώτο διαγωνισμό του Ι.Κ.Υ. για τριετείς σπουδές στο εξωτερικό. Ενώ πετυχαίνει, καθυστερεί η εκπαιδευτική του άδεια λόγω των πολιτικών του φρονημάτων. Τελικά τον επόμενο χρόνο φεύγει για σπουδές στην Αγγλία. Παρακολουθεί μεταπτυχιακά προγράμματα στα Πανεπιστήμια Exeter και Edinburgh, όπου ασχολείται με εξειδικευμένες σπουδές στην ψυχολογία και κάνει την πρώτη του διατριβή με θέμα το Συμβολικό παιχνίδι.

Επιστρέφει στην Ελλάδα με την ελπίδα ότι το κράτος θα τον αξιοποιήσει. Ύστερα από αρκετές μάταιες προσπάθειες επιστρέφει στην παλιά του εργασία, δάσκαλος του Δημοτικού. Παράλληλα ξεκινά το μεγάλο συγγραφικό του έργο. Η ανάληψη της εξουσίας από την Ένωση Κέντρου του 1964 τον φέρνει στο Παιδαγωγικό Ινστιτούτο, όπου εργάζεται συστηματικά για την εκπαιδευτική μεταρρύθμιση του Γ. Παπανδρέου. Παράλληλα διδάσκει στο Μαράσλειο Διδασκαλείο.

Η επικράτηση της δικτατορίας ανακόπτει για άλλη μία φορά τη δημιουργική του πορεία και τον αναγκάζει να παραιτηθεί και να πάρει το δρόμο της εξορίας. Φεύγει για τον Καναδά και για δύο χρόνια διδάσκει σε σχολεία της Ελληνικής κοινότητας αλλά και Καναδέζικα. Το 1970 εξασφάλισε μία υποτροφία για μεταπτυχιακές σπουδές στο Πανεπιστήμιο Emory των Η.Π.Α. Εκεί, κοντά στο διακεκριμένο καθηγητή Clerk διευρύνει τα επιστημονικά του ενδιαφέροντα και ασχολείται για μία διετία με τη Φιλοσοφία της Παιδείας. Συνεχίζει τις σπουδές του για άλλα δύο χρόνια στο O.I.S.E. του Πανεπιστημίου του Τορόντο.

Είναι από τους πρώτους που έρχονται στην Ελλάδα με τη μεταπολίτευση και προσφέρει τις υπηρεσίες του στην προσπάθεια ανασύνταξης της παιδείας. Συμμετέχει σε πολλές επιτροπές και εργάζεται για τη σύνταξη των νέων αναλυτικών προγραμμάτων των διδακτικών βιβλίων.

Η ανάληψη εξουσίας από το ΠΑ.ΣΟ.Κ τον βρίσκει Ειδικό Σύμβουλο για θέματα παιδείας και δίνει τον καλύτερό του εαυτό για τη δημιουργία μίας δημοκρατικότερης, προοδευτικότερης, χωρίς όμως αγκυλώσεις του παρελθόντος, παιδείας. Την περίοδο 1985-1987 διετέλεσε Γενικός Γραμματέας Λαϊκής Επιμόρφωσης.

Ο Θεόφραστος Γέρου μας άφησε ένα πλούσιο συγγραφικό έργο, το οποίο πηγάζει από τις επιστημονικές αναζητήσεις που κατά καιρούς τον απορρόφησαν και τις μακροχρόνιες σπουδές του, κατά τη διάρκεια των οποίων είχε τη δυνατότητα να εμβαθύνει στα αντικείμενα μελέτης του, δίνοντάς μας πολυτιμότατα κείμενα.

Συνοπτικά θα μπορούσαμε να πούμε ότι το συγγραφικό και ερευνητικό του έργο έχει τις εξής, κατά χρονολογική σειρά εμφάνισης, διαστάσεις: καλλιτεχνική- ποιητική, γλωσσολογική, φιλοσοφική, εκπαιδευτική πολιτική. Εξέδωσε πάνω από είκοσι βιβλία, ενώ πολλά άρθρα του δημοσιευτήκαν σε εφημερίδες και παιδαγωγικά περιοδικά. Ακόμα έκανε πολλές μεταφράσεις κειμένων ξένων παιδαγωγών, επιμέλειες εκδόσεων και βιβλιοκρισίες. Ενδεικτικά αναφέρουμε: Παιδαγωγικά Σχεδιάσματα (1961), Ειδική Διδακτική (2 τόμοι, 1966), Σχολική Αποτυχία (1976), Παιδεία και Νεοέλληνες Διανοητές (1980), Βαθιές τομές στην Εκπαίδευση (Παιδαγωγική σειρά, 1985), Κριτική Παιδαγωγική (1988), κ.α..»

Πηγή

Σταυρούλα Λυκιαρδοπούλου – Κοντάρα , “Δάσκαλοι στη Λέσβο. Από τα χρόνια της Τουρκοκρατίας μέχρι σήμερα”, Μυτιλήνη 2008.

Βιβλιογραφία

Κώστα Μίσσιου, “Θεόφραστος Γέρου: Ο Συνεχιστής της λαμπρής παράδοσης των μεγάλων παιδαγωγών του νησιού. Ο συμμέτοχος στις εκπαιδευτικές μεταρρυθμίσεις του 1964 και του 1981”, περ. Παιδαγωγικό Βήμα του Αιγαίου, τεύχος 11, Ιανουάριος-Μάρτιος 1993, σελ. 53-55.

“Αφιέρωμα στον Θ. Γέρου”, περ. Παιδαγωγικό Βήμα του Αιγαίου, τεύχος 20-21, Οκτώβριος-Δεκέμβριος 1995 & Ιανουάριος-Μάρτιος 1996, Μυτιλήνη.

Γιάννη Χατζηβασιλείου, “Μνήμη Θεόφραστου Γέρου”, περ. Αγιάσος, Μάρτιος-Απρίλιος 1996, σελ. 24-25.